“Sociale interesse is niet iets wat je kunt kopen. Je hebt het of je hebt het niet. Het vergt veel van een bedrijf.”

Sociale interesse kun je niet kopen

In zijn kantoor op de fietsenwerkplaats van Pantar hangt een foto van hemzelf tussen zijn verzameling oude Duitse legermotoren. Daarnaast een foto van Arnold, één van zijn voormannen die plotseling overleed. “Zijn dood heeft me zo geraakt. Het liet me zien hoe betrekkelijk en kort het leven is”, zegt Gerrit van Cutsem.  En dat het tijd is om, nu hij nog gezond is, zich op zijn hobby het opknappen van die motorvoertuigen, te gaan richten. “Ik heb nog voor 150 jaar aan werk in mijn garage staan.”

Na bijna 40 jaar teamleider te zijn geweest stopt Gerrit deze week met zijn werk bij Pantar.

In die tijd heeft hij de organisatie zien veranderen van een sociale werkplaats naar een sociaal ontwikkelbedrijf. “Ik weet nog de eerste week dat ik meteen een klik had met de doelgroep, en dat is niet meer weggegaan.” Altijd met zijn voeten in de klei, op de werkplaats zelf, direct met zijn medewerkers in contact.

“Veel mensen willen leidinggeven vanachter een computer, maar zo werkt het niet. Als teamleider moet je in iemands ogen kunnen kijken. Tussen de mensen staan, voelen hoe het met ze gaat. Of iemand extra aandacht nodig heeft, of dat een situatie gaat escaleren. Dat kun je niet alleen aan de voorlieden overlaten.”

Voldoening

Hij zag ook de doelgroep van de sociale werkplaats veranderen. Doordat leerwerkbedrijven zich op een gegeven moment meer gingen richten op een bredere groep medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Van mensen die weinig konden maar wel wilden, kregen we ineens ook een groep die wel veel kon maar niks wilde.” Maar die uitdaging was Gerrit op zijn lijf geschreven. Hij zette bij bedrijven groepsdetacheringswerk op. Inpakwerk, het repareren van bagagekarren bij Schiphol, vliegtuigbestek klaarmaken en klussen voor grote bedrijven zoals Heineken en Douwe Egberts. “We kwamen soms de eerste dag binnen in een tochtig magazijn, waar nog geen stoel of tafel stond. En als het dan toch lukte om een heel werkproces op te zetten, medewerkers te instrueren hoe ze het werk moesten doen, dat gaf zo’n voldoening.”

Begripvol

Bij sommige van deze bedrijven, zoals Nes in Almere, heeft Pantar nog steeds een vaste plek binnen de organisatie. Gerrit denkt dat het enorm helpt als de bedrijven, die medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst nemen, begripvol zijn. Bij al die groepsdetacheringen die hij begeleidde zag hij dat het vaak goed ging als iemand bij een bedrijf zelf te maken had met een familielid met een handicap. “Sociale interesse is niet iets wat je kunt kopen. Je hebt het of je hebt het niet. Het vergt veel van een bedrijf.”

Sociale vaardigheden

De laatste zes jaar was hij teamleider op de fietsenwerkplaats van Pantar. Hij begeleidde statushouders, medewerkers die weer arbeidsfit moesten worden en scholieren. Hij leerde ze fietsen (de)monteren en repareren. Maar naast technische vaardigheden leerde hij ze vooral sociale vaardigheden. “Als ik dan hoor dat een medewerker sinds hij bij ons aan de slag is persoonlijk is gegroeid en socialer is geworden. Dan vind ik dat zoveel belangrijker.” Hij noemt ook het voorbeeld van één van zijn voormannen die als Eritrese vluchteling in een traject binnenkwam. Inmiddels doet hij ROC fietstechniek en helpt hij andere statushouders.

Maar hij heeft ook talloze voorbeelden van medewerkers die niet verder komen doordat ze teveel problemen hebben, psychisch of thuis. “Dan redden ze het niet, zelfs niet bij beschut werk.”

Rust

Na deze week ruilt hij de fietsen in voor het opknappen van zijn oude motorverzameling. Wat hij gaat missen aan het werk bij Pantar weet hij eigenlijk niet, daarvoor is hij nog teveel bezig met afronden van werk. De medewerkers op de fietsenwerkplaats weten wel wat ze gaan missen. “Zijn rust, zijn goede humeur, zijn natuurlijk leiderschap” roepen zijn collega’s als je ernaar vraagt. Een ander collega noemt hem ‘een oude brandweercommandant die alles overziet’. Hij glimlacht als hij dit hoort en kijkt de werkplaats over. “Ik zie dat de sfeer goed is, niemand zit stil of is zich aan het vervelen.” Tijd om in alle rust thuis te gaan sleutelen.

#waardeinwerk

Bekijk hier onze andere inspirerende #waardeinwerk verhalen.