Van oud brood naar Brandstof, van koffie naar Grondstof
De circulaire economie is voor Pantar een toekomstige bron van werk en inkomen. Zou het niet mooi zijn als we reststromen van afval kunnen hergebruiken? En zou de logistieke expertise en menskracht van Pantar hier niet ingezet kunnen worden?
De pilot om van koffiedroes, sinaasappelschillen en oud brood nieuwe business te maken, begon in 2018 en het project begint nu serieuze vormen aan te nemen. Het vormt ook het hart van het ‘Circulaire hub’- voorstel waarmee Pantar bij de laatste tien finalisten is geëindigd voor de Werkinnovatie Prijs. Deze prijs is in juni 2020 door Start Foundation in samenwerking met Cedris (de koepel van sociaal/leerwerkbedrijven) gelanceerd. Sociale werkbedrijven en sociaal ondernemers die lid zijn van Cedris, werden uitgedaagd om met ideeën te komen voor nieuwe betaalde banen voor mensen die nu vrijwel kansloos zijn op de arbeidsmarkt. Deze wedstrijd verbindt het creëren van nieuw werk met de maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan. De winnaar krijgt € 1 miljoen voor de uitvoering van het project.
Reststroomverwerking wordt nieuw werk
Kern van het voorstel is het creëren van een ‘parallelle arbeidsmarkt’ in de circulaire economie. Dat gebeurt nu nog in pilotvorm. Pantar wil hier graag structureel werk van maken en werkt samen met een aantal circulair dienstverleners. Seenons, een online platform waarmee afvalstromen en logistiek efficiënt op elkaar worden afgestemd. GroenCollect, zamelt in, verwerkt en zet afval om in grondstof. En Zoev City, expert in vervoersoplossingen over het water.
De missie: binnen vijf jaar 150 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam aan het werk in circulaire dienstverlening én het verwezenlijken van de circulaire doelstellingen van Amsterdam op afvalgebied.
Het werk is ook een interessante aanvulling op het werk van de bestaande transportafdeling van Pantar. Eric Tapper, afdelingshoofd Transport: “Wij doen momenteel de afvoer voor circa 15 locaties waarbij we groei verwachten in de toekomst.” De reststromen worden in de circulaire hub van Pantar op de Seineweg verwerkt tot grondstoffen die Pantar aan lokale bedrijven levert zoals een zeepproducent, een destilleerderij en een meubelfabriek.
Broodroute: schonere stad en minder verspilling
De broodroute is op de werkvloer de naam voor het project waarbij oud brood wordt verzameld op 30 locaties in Amsterdam. Adrie Bijl (Pantarteamleider Logistiek- en arbeidskundig analyst) is samen met Peter van ’t Klooster (Strategisch Adviseur Innovatie) vanaf het begin betrokken bij de broodroute en vertelt: ‘Heel veel mensen strooien met de beste bedoelingen hun oude brood in parken en in het water om de vogels bij te voeren. Dat heeft helaas nogal wat negatieve bijeffecten: vogels raken overvoed, de vervuiling van de stad neemt toe en daarmee ook de overlast door o.a. ratten. Dat kost veel geld aan bestrijding en schoonmaak. Nu staan er op 28 locaties in de stad containers waar het brood ingegooid kan worden. We halen op jaarbasis zo’n 85.000 kilo brood op. Onze vergister maakt er energie van.’
Businessmodel voor de toekomst
Waar Adrie operationeel projectleider is, is Peter van ’t Klooster vooral bedenker en ziet kansen voor de toekomst. Hij vertelt: ‘Mijn droom is dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam ingezet kunnen worden bij het verbeteren van de leefbaarheid van Amsterdam. Door de transitie van afval naar grondstof komen nieuwe producten beschikbaar die heel lokaal en met minimale verspilling tot stand zijn gekomen. Het brood zetten we bijvoorbeeld om in biogas. Daarmee realiseren we ook nog eens 50% minder vervuiling en bestrijden we ongedierte. We breiden de pilot nu uit naar andere reststromen. Denk aan organisch afval dat we kunnen ophalen bij bedrijven en markten, en inzamelingsacties van elektrisch afval via scholen. Wij combineren de werkkracht van onze mensen bij transport en logistiek met de circulaire doelstellingen van de gemeente en werken samen aan een duurzame stad. Het mooie is dat de kennis van de circulaire economie al bij Pantar zit.’
Innovatieprijs als procesversneller
Er zit veel meer talent in onze mensen dan ze nu kunnen laten zien. En door nieuwe werksoorten in de circulaire economie kan dat tot bloei komen. Waar corona in het voorjaar een kink in de kabel werd, functioneert de finalistennominatie voor de innovatieprijs juist als een stimulans. Peter van ’t Klooster: ‘Het besef groeit dat circulariteit een basisvoorwaarde is voor een gezonde en leefbare samenleving. Het beleid van de gemeente Amsterdam sluit hierop aan. Dit leidt tot meer werk voor onze medewerkers. Dit is een kans om de nu nog vaak losstaande initiatieven samen te brengen in één sluitende aanpak. De Innovatieprijs kan zorgen voor een ongelofelijke versnelling van onze plannen.’
